دوز لیزر(دوزیمتری)
در لیزر کم توان (Low-Level Laser Therapy یا LLLT)، دوز درمانی به مجموعهای از پارامترها اشاره دارد که برای بهینهسازی اثرات درمانی و جلوگیری از عوارض جانبی در نظر گرفته میشود. این دوز شامل توان، مدت زمان، مساحت تحت درمان، و میزان انرژی است. در ادامه توضیح کاملتری از هر یک از این پارامترها ارائه میشود:
توان (Power)
توان لیزر، که بهصورت میلیوات (mW) اندازهگیری میشود، به میزان انرژیای که لیزر در واحد زمان (بر حسب ثانیه) تولید میکند، اشاره دارد. در درمانهای لیزر کم توان، معمولاً توان دستگاه بین 1 تا 500 میلیوات است. توان بالاتر به معنای انرژی بیشتری است که در مدت زمان کوتاهتر به بافت منتقل میشود.
مدت زمان درمان
مدت زمان درمان به طول زمانی که لیزر بر روی ناحیه هدف تابانده میشود، اشاره دارد. این مدت زمان به طور معمول از چند دقیقه تا نیم ساعت برای هر جلسه درمانی متغیر است. مدت زمان درمان تحت تأثیر توان لیزر و مساحت تحت درمان قرار دارد.
مساحت تحت درمان
مساحت تحت درمان به ناحیهای که لیزر بر روی آن تابیده میشود، اشاره دارد. مساحت بزرگتر نیاز به انرژی بیشتری دارد تا تأثیر درمانی مطلوبی حاصل شود. برای تعیین مساحت، میتوان از لیزرهای با اپلیکاتورهای مختلف استفاده کرد که اندازه آنها میتواند متفاوت باشد.
میزان انرژی (Energy Density یا Dose)
میزان انرژی یا دوز لیزر به مقدار انرژیای که به هر واحد سطح (بهطور معمول بر حسب ژول بر سانتیمتر مربع یا J/cm²) منتقل میشود، اشاره دارد. این مقدار معمولاً بین 1 تا 10 J/cm² است. دوز بالاتر ممکن است تأثیرات درمانی قویتری داشته باشد، اما همچنین خطر عوارض جانبی را افزایش میدهد. انتخاب دوز مناسب به نیاز درمانی و وضعیت بیمار بستگی دارد.
فرکانس و الگوی تابش
در برخی از موارد، فرکانس و الگوی تابش لیزر نیز میتواند بر اثربخشی درمان تأثیر بگذارد. درمانهای لیزر کم توان ممکن است به صورت پیوسته یا پالسی (بخشبندیشده) انجام شوند.
اصول کلی تعیین دوز لیزر کم توان
- تحقیق و تجربه: بهترین دوز معمولاً از طریق تجربه بالینی تعیین میشود و ممکن است بر اساس نوع بیماری و ویژگیهای فردی بیمار تغییر کند.
- تنظیمات فردی: دوز باید به طور فردی برای هر بیمار و شرایط خاص او تنظیم شود.
اقدامات احتیاطی
- مانیتورینگ و تنظیم: در طول دوره درمان، باید وضعیت بیمار بهطور منظم بررسی و تنظیمات لازم انجام شود تا از ایمنی و اثربخشی درمان اطمینان حاصل شود.
با رعایت این اصول و مشاوره با متخصصان، میتوانید از مزایای لیزر کم توان بهرهبرداری کرد.