عارضه ی وسواس فکری چیست؟
وسواس فکری یا اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)، یک اختلال روانی است که مشخصه آن وجود افکار، تصاویر، یا تمایلات تکراری و ناخواسته (وسواس‌ها) و/یا رفتارها یا اعمال ذهنی تکراری (اجبارها) است که فرد احساس می‌کند مجبور به انجام آن‌هاست. این افکار و رفتارها به طور معمول برای کاهش اضطراب مرتبط با وسواس‌ها انجام می‌شوند اما خود باعث ناراحتی قابل توجه و اختلال در عملکرد روزمره فرد می‌شوند.
پروتکل لیزرتراپی جهت درمان وسواس فکری
جهت درمان اختلال وسواس فکری با دستگاه لیزتراپی مغزی فوتینو میتوانید از پروتکل پیشنهادی زیر استفاده کنید
تعداد کانالهای فعال : 4کانال، 8 پروب
نقاط تابش: T3-T4-F3- F4 – Fp1- Fp2-C3-C4
تعداد کانالهای فعال : ۳کانال، ۶ پروب
نقاط تابش: F3- F4 – Fp1- Fp2- F7-F8
تعداد کانالهای فعال : ۳کانال، ۶ پروب
نقاط تابش: F3- F4 – Fp1- Fp2- F7-F8
توان لیزر : 70(mw)
مدت تابش: 15دقیقه
جلسات درمان:2 جلسه در هفته به مدت 8 هفته
رفرنس پروتکل:
https://doi.org/10.3389%2Ffneur.2024.1221193
مشخصات وسواس‌ها
وسواس‌ها شامل افکار، تصاویر یا تمایلات ناخواسته و ناراحت‌کننده هستند که به صورت مکرر به ذهن فرد می‌آیند. برخی از رایج‌ترین وسواس‌ها شامل موارد زیر هستند:
- ترس از آلودگی یا کثیفی
- نیاز به تقارن یا نظم
- افکار خشونت‌آمیز یا ناپسند
- نگرانی‌های اغراق‌آمیز درباره مسئولیت یا اشتباه
مشخصات اجبارها
اجبارها رفتارها یا اعمال ذهنی تکراری هستند که فرد احساس می‌کند مجبور به انجام آن‌هاست تا از اضطراب ناشی از وسواس‌ها رهایی یابد یا از وقوع یک حادثه ناخواسته جلوگیری کند. نمونه‌هایی از اجبارها شامل:
- شستن دست‌ها به طور مکرر
- بررسی‌های مکرر (مانند بررسی قفل در یا اجاق)
- مرتب کردن یا تنظیم اشیا به شکل خاصی
- تکرار کلمات، عبارات یا اعمال خاص
تاثیرات OCD
OCD می‌تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این اختلال می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در روابط اجتماعی، عملکرد تحصیلی یا شغلی، و زندگی خانوادگی شود. افراد مبتلا به OCD ممکن است ساعت‌های زیادی از روز را صرف انجام رفتارهای اجباری کنند یا از موقعیت‌هایی که ممکن است وسواس‌ها را تحریک کنند، اجتناب کنند.
درمان
OCD یک اختلال مزمن است که نیاز به درمان دارد. درمان‌های موثر شامل:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): به ویژه تکنیک‌هایی مانند پیشگیری از مواجهه و پاسخ (ERP) که فرد را به تدریج در معرض محرک‌های وسواس قرار می‌دهد و از انجام رفتارهای اجباری جلوگیری می‌کند.
- داروها: داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند فلوکستین، فلووکسامین و سرترالین اغلب موثر هستند.
- ترکیب درمانی: ترکیبی از CBT و داروها معمولاً بهترین نتایج را برای افراد مبتلا به OCD دارد
روش درمان های نوین وسواس فکری
درمان‌های نوین برای اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) شامل پیشرفت‌هایی در درمان‌های روان‌درمانی، داروهای جدید و روش‌های نوآورانه مانند تکنیک‌های نورومدولاسیون است. این درمان‌ها معمولاً به همراه درمان‌های استاندارد مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) و داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (SSRIs) استفاده می‌شوند.
درمان‌های روان‌درمانی نوین
الف. درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی (Mindfulness-Based Cognitive Therapy – MBCT)
- این درمان ترکیبی از اصول CBT و تمرین‌های ذهن‌آگاهی است که به بیماران کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را بدون قضاوت و به عنوان پدیده‌های گذرا بپذیرند. این روش می‌تواند به کاهش اضطراب و استرس کمک کند و تحمل وسواس‌ها را افزایش دهد.
ب. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy – ACT)
- ACT بر روی پذیرش تجربیات روانی ناخواسته و تعهد به ارزش‌های شخصی تمرکز دارد. این رویکرد به بیماران کمک می‌کند تا به جای تلاش برای کنترل یا اجتناب از افکار و احساسات ناخوشایند، به آن‌ها اجازه دهند حضور داشته باشند و بر اقدامات ارزشمند و معنادار تمرکز کنند.
داروهای نوین
الف. داروهای هدف‌گذاری شده بر سیستم گلوتاماترژیک
- در حالی که SSRIs بیشتر برای درمان OCD استفاده می‌شوند، تحقیقات جدید به نقش گلوتامات، یک انتقال‌دهنده عصبی مهم در مغز، در OCD اشاره دارند. برخی از داروهای جدید هدف قرار دادن سیستم گلوتاماترژیک می‌توانند برای کسانی که به درمان‌های استاندارد پاسخ نمی‌دهند، مفید باشند.
ب. کاتامین و مشتقات آن
- کاتامین، یک آنتاگونیست گیرنده NMDA، در تحقیقات نشان داده شده است که می‌تواند در برخی موارد OCD که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند، موثر باشد. استفاده از این داروها معمولاً تحت شرایط خاص و با نظارت دقیق انجام می‌شود.
روش‌های نورومدولاسیون
الف. تحریک مغناطیسی مکرر مغز (rTMS)
- rTMS یک روش غیرتهاجمی است که از میدان‌های مغناطیسی برای تحریک مناطق خاصی از مغز استفاده می‌کند. این روش می‌تواند برای کاهش علائم OCD در برخی بیماران موثر باشد، به ویژه در مواردی که به درمان‌های استاندارد پاسخ نداده‌اند.
ب. تحریک عمقی مغز (DBS)
- DBS شامل کاشت الکترودهای کوچکی در مناطق خاصی از مغز است که در تنظیم عملکردهای مغزی و کاهش علائم OCD موثر است. این روش معمولاً برای بیمارانی استفاده می‌شود که به سایر درمان‌ها پاسخ نداده‌اند.
نوروفیدبک
نوروفیدبک یک روش درمانی است که در آن فرد می‌تواند فعالیت‌های مغزی خود را در زمان واقعی مشاهده کند و از طریق تمرین‌های خاص آن‌ها را تغییر دهد. این روش در درمان اختلالات اضطرابی و OCD در حال بررسی است و ممکن است به تنظیم فعالیت‌های مغزی مرتبط با وسواس‌ها و اجبارها کمک کند.
درمان اختلال وسواس فکری با لیزر کم توان
درمان اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) با استفاده از لیزر کم توان (Low-Level Laser Therapy یا LLLT) یک رویکرد جدید و تحقیقاتی است. لیزر کم توان به طور کلی به عنوان روشی غیرتهاجمی شناخته می‌شود که از نور لیزر با شدت پایین برای تحریک سلول‌ها و بافت‌ها استفاده می‌کند. این روش به عنوان فوتوبایومدولاسیون (PBM) نیز شناخته می‌شود و در زمینه‌های مختلف پزشکی، از جمله درمان درد، التهاب، و بهبود بافت، مورد استفاده قرار گرفته است.
مکانیسم اثر LLLT در درمان OCD
تاکنون، مطالعات محدودی در مورد استفاده از لیزر کم توان برای درمان OCD انجام شده است. فرضیه اصلی این است که LLLT می‌تواند از طریق مکانیسم‌های مختلف زیر به کاهش علائم OCD کمک کند:
- کاهش التهاب عصبی: برخی نظریه‌ها اشاره دارند که التهاب عصبی ممکن است نقش مهمی در OCD داشته باشد. LLLT ممکن است با کاهش التهاب و بهبود عملکرد نورون‌ها در مناطق مغزی مرتبط با OCD (مانند قشر پیشانی و گانگلیای بازال) به بهبود علائم کمک کند.
- تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی: LLLT می‌تواند بر فعالیت نورون‌ها تأثیر بگذارد و از طریق بهبود میتوکندری و تولید ATP (انرژی سلولی)، عملکرد سلول‌های عصبی را بهبود بخشد. این امر می‌تواند به تنظیم عملکردهای عصبی و کاهش علائم OCD کمک کند.
- تأثیر بر سیستم‌های انتقال‌دهنده عصبی: LLLT ممکن است بر سیستم‌های انتقال‌دهنده عصبی مانند سروتونین و دوپامین تأثیر بگذارد، که هر دو نقش مهمی در تنظیم خلق و خو و رفتارهای وسواسی دارند.
نتیجه‌گیری
درمان OCD با لیزر کم توان یک رویکرد نوین و امیدوارکننده است، اما نیاز به تحقیقات بیشتر برای تأیید اثربخشی و ایمنی آن دارد. این روش ممکن است به عنوان یک مکمل در کنار درمان‌های استاندارد مانند CBT و داروهای روانپزشکی مورد استفاده قرار گیرد. اگر قصد استفاده از LLLT را دارید، حتماً با یک متخصص مشورت کنید تا اطلاعات کاملی در مورد مزایا، ریسک‌ها، و جایگاه این روش در درمان OCD دریافت کنید.
